Powiemy sobie w tym wpisie o tym co może obniżać poziom cukru we krwi, ale niekoniecznie w pożądany przez nas sposób.
Kiedy chorujemy na cukrzycę, każdego typu, poza zbyt wysokim poziomem cukru może nam też towarzyszyć zbyt niski i jego też powinniśmy unikać, bo może być bardzo niebezpieczny.
Przygotowałem na ten temat również film, który znajdziesz tutaj: FILM
Insulina
Zacznijmy sobie od czegoś najbardziej oczywistego – insuliny. To jednocześnie lek i hormon, który u zdrowych osób jest normalnie wydzielany.
Można najkrócej powiedzieć, że tylko insulina obniża poziom cukru we krwi. I u zdrowych i u chorych. Koniec kropka, ale… tyle to pewnie sami wiecie, więc wyjaśnię Wam to dokładnie.
Osoby z cukrzycą typu 1, nie wydzielają insuliny wcale, albo niewielkie jej ilości. Natomiast osoby z cukrzycą typu 2, czy cukrzycą ciążową wydzielają insulinę, ale zaburzona jest u tych osób wrażliwość na nią.
Cukrzyca typu 2 jako choroba postępująca może z czasem doprowadzić do tego, że komórki Beta wysp trzustkowych przestaną produkować wystarczającą ilość insuliny i podobnie jak przy cukrzycy typu 1, będą musiały podawać ją sobie z zewnątrz w postaci zastrzyków podskórnych.
Insulina działa w taki sposób, że obniża nam poziom cukru, zarówno ta podawana z zewnątrz jak i ta produkowana przez komórki Beta wysp trzustkowych. Ta podawana z zewnątrz może mieć kilka różnych form i wobec tego działać różnie, ale dla uproszczenia powiedzmy sobie, że po prostu obniża poziom cukru.
Różnica między zdrowym organizmem, a takim z cukrzycą polega na tym, że u tych drugich kiedy podamy sobie zbyt dużą ilość insuliny to podamy i ona nie zniknie z naszego organizmu.
U zdrowych osób organizm zatrzyma w porę produkcję insuliny, a na dodatek uruchomi mechanizm kontrregulacji, czyli uwolni odpowiednie hormony, działające przeciwstawnie do insuliny i zatrzyma dalszy spadek poziomu cukru.
Można zatem powiedzieć, że główną przyczyną zbyt niskiego poziomu cukru jest podanie zbyt dużej ilości insuliny. Niby tak, ale wtedy byłoby zbyt prosto. Dlatego ten wpis nie kończy się tylko na pierwszym punkcie…
Leki przeciwcukrzycowe
Jeżeli chorujemy na cukrzycę typu 2 to zazwyczaj, we wczesnym etapie tej choroby, stosuje się samą dietę, albo lek pierwszego rzutu, czyli metforminę. Przy takiej terapii nie ma ryzyka wystąpienia hipoglikemii.
Generalnie przy większości leków przeciwcukrzycowych nie ma takiego ryzyka.
Wyjątkami są insulina oraz leki nazywane pochodnymi sulfonylomocznika. Te drugie to dość przestarzałe leki i stosowane są w Polsce coraz rzadziej. Ich stosowanie niesie ze sobą ryzyko hipoglikemii i trzeba o tym wiedzieć. To ryzyko wiążę się z tym, że pochodne sulfonylomocznika powodują dodatkowy wyrzut insuliny, a to sprawia, że obniżony zostaje poziom cukru. Ryzyko wzrasta przede wszystkim kiedy pominiemy zaplanowany posiłek, albo po spożyciu alkoholu.
Zatrucie pokarmowe
Jedną z bardzo niebezpiecznych przyczyn hipoglikemii są wszelkie zatrucia pokarmowe. One tak jak mogą mieć wiele przyczyn, tak mogą dawać różne objawy: może nas tylko boleć brzuch, ale możemy też wymiotować, albo mieć biegunkę, albo i wszystko na raz. Hipoglikemia w takich sytuacjach jest bardzo możliwa.
Z czego się to bierze?
Przede wszystkim z tego, że węglowodany z pożywienia wchłaniają się u nas w przewodzie pokarmowym. Ten składa się z wielu elementów, między innymi z żołądka i jelit. Jeżeli zatem, na którymś z etapów coś dzieje się nie tak to normalne, że glukoza z jedzenia nie będzie nam przenikała do krwioobiegu tak jak zazwyczaj.
Moje sposoby na to są takie:
- Przy zatruciu pokarmowym dla bezpieczeństwa trzymam nieco wyższe cukry i szybciej reaguję na spadki.
- Podaję mniejsze dawki insuliny i podaję ewentualne korekcyjne dawki insuliny, jeżeli cukier jest zbyt wysoki.
- W momencie, gdy mam już hipoglikemię staram się wypić coś słodkiego w płynie i potrzymać to dłużej w ustach. Dlaczego? Ponieważ część cukru prostego może wchłonąć się już w jamie ustnej. Nawet często mówi się, że kiedy ktoś traci przytomność na sutek niskiego poziomu cukru możemy mu dodatkowo pomóc wcieraniem glukozy w żelu w dziąsła i policzki.
Alkohol
Alkohol jest kolejnym, bardzo groźnym czynnikiem, który może przyczynić się do niebezpiecznego spadku poziomu cukru we krwi. Jak do tego dochodzi?
Nasze organizmy, nawet te z cukrzycą są w stanie do pewnego stopnia same podnosić poziom cukru w razie potrzeby. Dzieje się to na skutek działania glukagonu – hormonu, który powoduje wyrzut do krwi zapasu glukozy z wątroby, w której jest ona gromadzona w postaci glikogenu.
Z tego też powodu, nasz poziom cukru rośnie nie tylko kiedy coś zjemy w ciągu dnia, ale również w nocy i stąd też u większości pacjentów z cukrzycą typu 1 konieczne jest podawanie insuliny bazowej, która obniża nam delikatnie poziom cukru w trakcie snu.
Wracając do alkoholu. Kiedy spożyjemy go w nadmiernej ilości to zaburzony zostaje proces uwalniania glukozy z wątroby.
Najprościej mówiąc: przez to że wątroba zajęta jest metabolizowaniem alkoholu, nie ma możliwości wyrzutu zapasu glukozy. To skutkuje tym, że zarówno niedługo po spożyciu, jak i w nocy, a nawet i kilkadziesiąt godzin po spożyciu możemy mieć niespodziewane spadki poziomu cukru.
Alkohol przy cukrzycy nie jest zabroniony, ale jego nadmiar jest mocno niewskazany. Dlatego kiedy pijemy musimy kontrolować się mocniej i pamiętać o tym, że glikemia może w tym czasie zachowywać się inaczej.
Ja robię tak:
- już w trakcie obniżam dawki insuliny do posiłków,
- staram się pójść spać z nieco wyższym poziomem cukru jak 150-180,
- obniżam dawkę insuliny bazowej o mniej więcej 20-30% na cały następny dzień.
Jeżeli chcecie poznać pozostałe czynniki zapraszam do obejrzenia filmu, do którego odnośnik znajdziecie poniżej.
Przeczytaj również:
